Ma Trận SWOT từ lâu đã không còn quá mới mẻ với các doanh nghiệp. Đây là một công cụ quản lý chiến lược mạnh mẽ, giúp các doanh nghiệp đánh giá tổng quan về các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất và phát triển của họ. Trong bài viết này, DRACO sẽ đưa ra ví dụ về Ma Trận SWOT cụ thể về một doanh nghiệp lớn – Starbucks. Hãy cùng nhau tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

SWOT có nghĩa là gì?

SWOT là từ viết tắt của: 

• Điểm mạnh (Strengths)
• Điểm yếu (Weaknesses)
• Cơ hội (Opportunities)
• Thách thức (Threats)

Khi được phân tích cùng nhau, khung SWOT có thể vẽ ra một bức tranh lớn hơn về vị trí của doanh nghiệp và cách thực hiện bước tiếp theo. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn một chút về từng thuật ngữ này và cách chúng có thể giúp xác định các lĩnh vực cần cải thiện. 

Phân tích ma trận SWOT

Điểm mạnh (Strengths)

Phân tích điểm mạnh giúp công ty nhận biết và tập trung vào những mặt mạnh đang giữ vững, như môi trường làm việc thân thiện, sản phẩm độc đáo, dịch vụ chăm sóc khách hàng tận tình, đội ngũ nhân sự tài năng, và bộ máy lãnh đạo có tư duy xuất sắc.

Bằng cách đặt ra những câu hỏi mở rộng về điểm mạnh của doanh nghiệp, chúng ta có thể:

• Khách hàng yêu thích và gắn bó với những gì trong doanh nghiệp?
• Điều gì giúp doanh nghiệp vượt trội hơn so với đối thủ cạnh tranh?
• Tài nguyên, kỹ năng hoặc sản phẩm độc đáo nào là điểm mạnh của doanh nghiệp?
• Thuộc tính nào của thương hiệu thu hút khách hàng nhất?
• Các khía cạnh nào của quản lý/doanh nghiệp giúp doanh nghiệp nổi bật hơn so với đối thủ?

Hãy tìm và phân tích các Điểm Mạnh Du Duy Nhất (USP – Unique Selling Proposition) của công ty, vì chỉ có điều này mới giúp doanh nghiệp cạnh tranh trên thị trường kinh doanh khốc liệt ngày nay.

Điểm yếu (Weaknesses)

Sau khi đã nhận diện Điểm Mạnh của doanh nghiệp, bước tiếp theo là dành thời gian phân tích về “Điểm Yếu”.

Xác định điểm yếu của công ty bằng cách hỏi:

• Các khía cạnh mà doanh nghiệp của bạn đang hoạt động kém hiệu quả và tại sao?
• Những gì có thể được cải thiện?
• Những nguồn lực nào có thể cải thiện hiệu suất của doanh nghiệp bạn?
• Những điểm mà các đối thủ cạnh tranh thực hiện tốt hơn bạn?
• Những yếu tố nào đang ngăn cản sự phát triển của doanh nghiệp hoặc dự án của bạn? 

Có thể là các thách thức doanh nghiệp như thiếu hụt nguồn nhân lực có kinh nghiệm và hạn chế về tài chính hoặc ngân sách. Nó cũng có thể liên quan đến những điểm yếu của các đối thủ trong cùng ngành, chẳng hạn như thiếu một Đặc Điểm Kinh Doanh Độc Đáo (USP) được xác định rõ ràng trong một thị trường cạnh tranh.

Cơ hội (Opportunities)

Cơ hội trong SWOT là kết quả của những điểm mạnh và điểm yếu hiện có của doanh nghiệp bạn, cùng với bất kỳ sáng kiến ​​bên ngoài nào sẽ đưa doanh nghiệp vào vị thế cạnh tranh mạnh mẽ hơn. Đây có thể là bất cứ điều gì từ những điểm yếu mà doanh nghiệp muốn cải thiện hoặc những lĩnh vực chưa được xác định trong hai giai đoạn phân tích đầu tiên. 

Vì có nhiều cách để tìm ra cơ hội nên việc cân nhắc những câu hỏi này trước khi bắt đầu sẽ rất hữu ích:

• Chúng ta có thể sử dụng những nguồn lực nào để cải thiện điểm yếu?
• Có những nhu cầu nào mới xuất hiện trong thị trường?
• Mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp trong năm là gì ?
• Đối thủ cạnh tranh cung cấp gì? tập trung ở khu vực nào?

Thách thức (Threats)

Các mối đe dọa trong SWOT là những lĩnh vực có khả năng gây ra vấn đề. Khác với điểm yếu, mối đe dọa đến từ bên ngoài và nằm ngoài tầm kiểm soát của doanh nghiệp. Điều này có thể bao gồm vấn đề từ đại dịch toàn cầu đến sự thay đổi trong bối cảnh cạnh tranh. 

Dưới đây là một số câu hỏi doanh nghiệp có thể tự hỏi mình để xác định các mối đe dọa bên ngoài:

• Những thay đổi nào trong ngành gây lo ngại?
• Những xu hướng thị trường mới nào đang diễn ra?
• Đối thủ cạnh tranh của chúng ta vượt trội hơn chúng ta ở điểm nào?
• Các sửa đổi, Thay đổi trong quy định pháp lý 
• Thông tin tiêu cực xuất hiện trong báo chí hoặc phương tiện truyền thông
• Thay đổi trong tư duy và hành vi của khách hàng đối với công ty của bạn

Các bước xây dựng ma trận swot

Bước 1: Xác định mục tiêu hoặc dự án cụ thể

Trước hết, doanh nghiệp cần xác định rõ mục tiêu hoặc dự án muốn phân tích bằng ma trận SWOT. Mục tiêu này có thể là một dự án kinh doanh, sản phẩm mới, …

Bước 2: Phân loại yếu tố

Chia các yếu tố thành hai loại: nội bộ và bên ngoài. Các yếu tố nội bộ thường liên quan đến các yếu tố mà doanh nghiệp có thể kiểm soát, trong khi các yếu tố bên ngoài thường là những yếu tố mà doanh nghiệp không thể kiểm soát.

• Yếu tố Nội bộ (Strengths và Weaknesses):
  • Strengths (Điểm mạnh): Những yếu tố tích cực mà doanh nghiệp hoặc dự án có và có thể tận dụng.
  • Weaknesses (Điểm yếu): Những yếu tố tiêu cực hoặc hạn chế mà doanh nghiệp hoặc dự án đang phải đối mặt.
• Yếu tố Bên ngoài (Opportunities và Threats):
  • Opportunities (Cơ hội): Những yếu tố bên ngoài mà doanh nghiệp hoặc dự án có thể tận dụng để đạt được mục tiêu.
  • Threats (Rủi ro): Những yếu tố bên ngoài có thể gây ra nguy cơ hoặc đe dọa đến mục tiêu hoặc hiệu suất của doanh nghiệp hoặc dự án.

Bước 3: Xác định và ghi chú các yếu tố cụ thể

Dùng phương pháp đàm phán hoặc cuộc họp để thu thập thông tin từ doanh nghiệp của bạn hoặc các bên liên quan khác để đảm bảo tính toàn vẹn và đa dạng trong việc xác định các yếu tố. Ghi chú mỗi yếu tố một cách cụ thể và chi tiết.

Bước 4: Xây dựng ma trận SWOT

Sau khi đã thu thập đủ thông tin, doanh nghiệp có thể bắt đầu xây dựng ma trận SWOT bằng cách sắp xếp các yếu tố vào bảng với 4 ô:

• Ô 1: Điểm mạnh (Strengths)
• Ô 2: Điểm yếu (Weaknesses)
• Ô 3: Cơ hội (Opportunities)
• Ô 4: Thách thức (Threats)

Bước 5: Phân tích và đưa ra chiến lược

Sau khi đã xây dựng ma trận SWOT, doanh nghiệp cần phân tích các yếu tố đã ghi chú và đưa ra các chiến lược phù hợp. Bằng cách kết hợp các điểm mạnh với cơ hội, doanh nghiệp có thể phát triển chiến lược tận dụng; tương tự, kết hợp điểm yếu với rủi ro sẽ giúp doanh nghiệp xác định và giảm thiểu nguy cơ.

Cuối cùng, hãy nhớ rằng ma trận SWOT là một công cụ linh hoạt và nó có thể được sử dụng cho nhiều mục đích, bao gồm phát triển chiến lược, đánh giá dự án, và thậm chí là lập kế hoạch cá nhân.

Xem thêm: Phân tích Ma trận SWOT của Coca Cola 2024

Ví dụ về ma trận SWOT của Starbucks

Điểm mạnh trong ví dụ về ma trận SWOT của Starbucks

Nhận Diện Thương Hiệu Mạnh Mẽ

Starbucks nổi tiếng với thương hiệu mạnh mẽ, xây dựng dựa trên uy tín về chất lượng và dịch vụ khách hàng xuất sắc. Sự nhận diện này không chỉ tạo lòng trung thành từ khách hàng mà còn giúp Starbucks thu hút sự quan tâm và tạo ra sự khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh. 

Thương hiệu mạnh mẽ giúp Starbucks định giá sản phẩm của mình ở mức cao hơn và dễ dàng mở rộng vào các thị trường mới, nhờ vào sự tin cậy và quen thuộc đã được xây dựng từ thương hiệu.

Mô Hình Kinh Doanh Đổi Mới

Starbucks luôn đổi mới với các khái niệm và sản phẩm mới, giúp duy trì vị thế dẫn đầu và đáp ứng nhu cầu của khách hàng, thúc đẩy doanh số bán hàng.

Cam Kết Với Bền Vững

Starbucks ưu tiên giảm thiểu tác động tiêu cực lên môi trường và hỗ trợ cho nền nông nghiệp bền vững. Thông qua mục tiêu trở thành nguồn tài nguyên tích cực, Starbucks mong muốn đóng góp hơn cho hành tinh so với mức tài nguyên mà họ sử dụng. 

Cam kết này không chỉ cải thiện danh tiếng của công ty trong mắt khách hàng có ý thức môi trường mà còn giúp Starbucks thu hút và giữ chân nhân tài, vì nhiều nhân viên được thu hút bởi các công ty ưu tiên trách nhiệm xã hội và môi trường.

Lòng Trung Thành Của Khách Hàng

Starbucks thu hút lòng trung thành từ khách hàng với chất lượng sản phẩm và dịch vụ, cùng với các chương trình khách hàng thân thiết như Starbucks Rewards.

Tầm ảnh hưởng toàn cầu

Starbucks hiện diện ở hơn 80 quốc gia, tạo nên một dấu ấn toàn cầu đáng kể và thu hút một đa dạng khách hàng. Sự hiện diện rộng lớn này giúp Starbucks khai thác được nhiều thị trường và nguồn thu nhập mới.

Chiến lược kỹ thuật số mạnh mẽ

Starbucks kết nối với khách hàng qua ứng dụng di động và mạng xã hội, tạo ra lòng trung thành với thương hiệu và tăng cường tương tác với khách hàng thông qua các kênh trực tuyến.

Hiệu suất tài chính ổn định

Starbucks liên tục đạt được hiệu suất tài chính mạnh mẽ, với doanh thu và lợi nhuận duy trì ổn định và bền vững qua các năm. Điều này giúp công ty tạo ra giá trị lớn cho cổ đông và duy trì vị thế ưu việt trong ngành công nghiệp cà phê.

Điểm yếu trong ví dụ về ma trận SWOT của Starbucks

Độ phụ thuộc vào sản phẩm cà phê

Starbucks có sự phụ thuộc quá lớn vào sản phẩm chính là cà phê, đặt công ty trong tình thế dễ tổn thương khi có biến động trong nhu cầu hoặc sở thích của khách hàng. Mặc dù công ty cung cấp một loạt các sản phẩm khác như trà, sinh tố và thức ăn, nhưng cà phê vẫn là trung tâm của doanh nghiệp và nguồn thu chính.

Cạnh tranh ác liệt trong ngành cà phê

Starbucks phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ nhiều đối thủ trong ngành cà phê. Tình trạng này tạo ra áp lực lớn để công ty liên tục đổi mới và tạo điểm khác biệt để giữ vững vị thế cạnh tranh. Cạnh tranh không chỉ đến từ các chuỗi cà phê chuyên nghiệp khác mà còn từ các quán cà phê địa phương và thậm chí là các nhà hàng nhanh và cửa hàng tiện lợi.

Hạn chế trong việc mở rộng quốc tế

Mặc dù Starbucks đã có mặt ở hơn 80 quốc gia, nhưng việc mở rộng vào một số thị trường quốc tế gặp nhiều khó khăn. Thách thức chính đến từ cạnh tranh địa phương, sự khác biệt văn hóa và sở thích tiêu dùng. Công ty cần phải thích nghi với mỗi thị trường cụ thể để tạo ra chiến lược phù hợp và tăng cường hiệu suất.

Rủi ro từ biến động giá hàng hóa

Starbucks dễ bị ảnh hưởng bởi biến động giá cà phê và các nguyên liệu khác, ảnh hưởng đến biên lợi nhuận và hiệu suất tài chính. Điều này có thể xảy ra do nhiều yếu tố như điều kiện thời tiết, dịch bệnh và biến động kinh tế toàn cầu. Để giảm thiểu rủi ro, Starbucks cần có chiến lược quản lý rủi ro tốt và đa dạng hóa nguồn cung.

Phụ thuộc vào nhiều cửa hàng do công ty điều hành

Starbucks đặt nhiều cửa hàng dưới quản lý trực tiếp, tuy nhiên, điều này có thể là một điểm yếu vì đặt công ty dễ phải đối mặt với rủi ro vận hành và chi phí quản lý cao. Sự phụ thuộc lớn vào mô hình cửa hàng này khiến cho việc quản lý và duy trì một mạng lưới rộng lớn trở nên phức tạp và tốn kém. Nếu có các vấn đề như lạm dụng lao động hoặc quản lý không hiệu quả, có thể ảnh hưởng đến khả năng vận hành của công ty và tạo ra một trải nghiệm khách hàng không nhất quán.

Giá cả cao so với đối thủ

Starbucks nổi tiếng với chất lượng cao của sản phẩm và dịch vụ, nhưng điều này cũng dẫn đến giá cả cao hơn so với một số đối thủ. Mặc dù giá cả có thể được biện minh bằng chất lượng sản phẩm và trải nghiệm khách hàng, nhưng nó cũng có thể được coi là một điểm yếu vì nó có thể không cạnh tranh được với giá của các đối thủ khác trên thị trường. Những giá cao này cũng có thể là một ngưỡng đo về việc thu hút khách hàng nhạy cảm với giá hoặc trong các thị trường có thu nhập trung bình thấp hơn.

Tùy chọn thực đơn hạn chế dành cho khách hàng có chế độ ăn kiêng hoặc sở thích hạn chế.

Việc cung cấp thực đơn của Starbucks có thể bị giới hạn đối với những khách hàng có chế độ ăn kiêng hoặc sở thích riêng, đây có thể được coi là một điểm yếu. Mặc dù công ty đã nỗ lực mở rộng thực đơn của mình để bao gồm nhiều lựa chọn dựa trên thực vật hơn và để phù hợp với sở thích ăn kiêng, chẳng hạn như các lựa chọn không chứa gluten, ít chất béo và ít calo, nhưng công ty có thể không có nhiều lựa chọn như một số thực phẩm khác. và các nhà bán lẻ đồ uống.

Điều này có thể gây khó khăn cho Starbucks trong việc thu hút những khách hàng có nhu cầu hoặc sở thích ăn kiêng cụ thể, những người có thể đang tìm kiếm những lựa chọn đa dạng và chuyên biệt hơn. Điều này cũng có thể hạn chế khả năng thu hút và giữ chân những khách hàng này của công ty, vì họ có thể chọn bảo trợ các đối thủ cạnh tranh cung cấp nhiều lựa chọn hơn đáp ứng nhu cầu của họ.

Cơ hội trong ví dụ về ma trận SWOT của Starbucks

Mở rộng sang thị trường mới

Starbucks có cơ hội mở rộng hoạt động kinh doanh của mình vào các thị trường mới, đặc biệt là những khu vực mà công ty chưa có sự hiện diện mạnh mẽ. Việc này có thể mang lại cơ hội tăng trưởng đáng kể cho công ty và giảm thiểu rủi ro liên quan đến việc phụ thuộc vào một thị trường duy nhất.

Quan hệ đối tác và hợp tác với các công ty khác

Starbucks có thể tận dụng quan hệ đối tác và hợp tác với các công ty hoặc thương hiệu khác để tiếp cận thị trường mới, phân khúc khách hàng mới và tạo ra trải nghiệm mới cho khách hàng. Điều này có thể giúp công ty khai thác các nguồn lực, chuyên môn và giá trị thương hiệu của các đối tác.

Áp dụng phương pháp phân biệt giá

Starbucks có thể sử dụng phương pháp phân biệt giá để đáp ứng nhu cầu và sở thích của khách hàng, tăng doanh thu và cạnh tranh tốt hơn trên thị trường. Việc áp dụng sự khác biệt về giá cũng có thể giúp điều chỉnh giá tốt hơn với giá trị cảm nhận của sản phẩm và dịch vụ.

Giới thiệu sản phẩm mới

Starbucks có cơ hội tận dụng việc giới thiệu các sản phẩm mới để đổi mới và đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Các sản phẩm mới có thể giúp công ty thu hút khách hàng mới và mở rộng danh mục sản phẩm. Starbucks cần tiếp tục đầu tư vào nghiên cứu và phát triển để tạo ra các sản phẩm độc đáo và hấp dẫn trên thị trường.

Dịch vụ đăng ký cà phê

Việc cung cấp dịch vụ đăng ký cà phê có thể là cơ hội để Starbucks tạo ra trải nghiệm thuận tiện và cá nhân hóa hơn cho khách hàng. Điều này có thể giúp tăng cường sự trung thành của khách hàng và tạo ra nguồn thu mới cho công ty.

Mở rộng chương trình khách hàng thân thiết Starbucks Rewards và các sáng kiến ​​khách hàng thân thiết khác

Mở rộng chương trình khách hàng thân thiết và các sáng kiến ​​khách hàng thân thiết khác có thể giúp tăng cường mối quan hệ với khách hàng và thúc đẩy lòng trung thành. Starbucks cần tạo ra các ưu đãi hấp dẫn và cá nhân hóa cho khách hàng để khuyến khích họ tiếp tục mua hàng tại công ty.

Mua lại các doanh nghiệp hoặc thương hiệu bổ sung

Việc mua lại các doanh nghiệp hoặc thương hiệu bổ sung có thể giúp Starbucks mở rộng năng lực và đa dạng hóa danh mục đầu tư. Công ty cần tiếp tục tìm kiếm các cơ hội mua lại phù hợp để thúc đẩy tăng trưởng và phát triển.

Thách thức trong ví dụ về ma trận SWOT của Starbucks

Cạnh tranh từ các chuỗi cà phê khác và các quán cà phê độc lập

Starbucks đối mặt với sự cạnh tranh từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm các chuỗi cà phê khác và các quán cà phê độc lập. Điều này có thể ảnh hưởng đến thị phần, lượng khách hàng và lợi nhuận của Starbucks, đồng thời tạo áp lực buộc công ty phải liên tục đổi mới và cải tiến dịch vụ để duy trì tính cạnh tranh.

Thay đổi trong sở thích hoặc xu hướng tiêu dùng

Nếu có sự thay đổi trong sở thích của người tiêu dùng, điều này có thể ảnh hưởng đến nhu cầu cho các sản phẩm của Starbucks hoặc buộc công ty phải điều chỉnh sản phẩm để đáp ứng những sở thích mới.

Suy thoái kinh tế hoặc bất ổn thị trường

Suy thoái kinh tế hoặc bất ổn thị trường có thể là mối đe dọa vì chúng có thể ảnh hưởng đến chi tiêu của người tiêu dùng và giá cả nguyên liệu thô, điều này có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của công ty.

Sự gián đoạn chuỗi cung ứng hoặc thách thức tìm nguồn cung ứng

Starbucks đối mặt với rủi ro khi có sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng hoặc gặp khó khăn về nguồn cung ứng, điều này có thể ảnh hưởng đến giá cả và tính sẵn có của nguyên liệu thô. Sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng có thể ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất và lợi nhuận của công ty.

Tranh chấp lao động hoặc luân chuyển nhân viên

Xung đột lao động hoặc tỷ lệ luân chuyển nhân viên cao có thể ảnh hưởng đến khả năng cung cấp trải nghiệm khách hàng nhất quán của công ty. Để giải quyết mối đe dọa này, Starbucks cần thực hiện các chiến lược như chương trình đào tạo nhân viên và giữ chân nhân viên, cũng như cải thiện việc giữ chân nhân viên

Kết luận

Ma Trận SWOT là một công cụ hữu ích giúp doanh nghiệp đánh giá môi trường kinh doanh và xác định các yếu tố quan trọng. Bằng cách tận dụng điểm mạnh và cơ hội, và đồng thời giải quyết các điểm yếu và thách thức, DRACO hy vọng với ví dụ về ma trận SWOT của Starbucks doanh nghiệp bạn sẽ có thể áp dụng và phát triển mạnh mẽ, bền vững trên thị trường cạnh tranh như ngày nay.